Nieuwe rol voor informatieprofessionals

Hoewel de informatieprofessional inmiddels niet meer weg te denken is uit de Nederlandse arbeidsmarkt, is het een relatief jonge beroepsgroep die razendsnel volwassen aan het worden is. En iedereen weet dat volwassen worden, gepaard gaat met vallen en opstaan.

Wouter Bronsgeest, voorzitter van de KNVI, de beroepsorganisatie voor informatieprofessionals, ziet dat het vakgebied zich enorm aan het verbreden is. “De digitalisering van onze samenleving is in volle gang. Daarmee wordt de rol van informatieprofessionals steeds belangrijker, omdat zij een essentiële schakel vormen in het uitdenken, bouwen, implementeren en beheren van de systemen waarop onze samenleving draait.”

KNVI-competentiemodel voor informatieprofessionals

De KNVI ziet graag dat informatieprofessionals hun vakkennis continu blijven updaten. “Accountants hebben bijvoorbeeld een permanente educatieverplichting”, zegt Bronsgeest. “Voor informatieprofessionals zijn de regels daarvoor nu nog te vrijblijvend. Ze zijn daarbij afhankelijk van hun werkgever of moeten op eigen initiatief hun kennis bijhouden.” Daarnaast pleit de KNVI ervoor dat informatieprofessionals over de grenzen van hun eigen domein contact maken met andere experts. De KNVI heeft het boek ‘Werken in een digitale wereld’ uitgebracht met de ondertitel ‘De nieuwe standaard voor informaticafuncties’. Dit boek is gepresenteerd in het Dynahouse in Nieuwegein.

Hierin is het KNVI-competentiemodel opgenomen dat is gebaseerd op de richtlijnen van het European Competence Framework (e-CF), een Europese standaard. Binnen het vakgebied leeft steeds meer het besef dat informatieprofessionals een verantwoordelijkheid hebben naar hun omgeving en de maatschappij. En dat digitalisering steeds vaker sociale en ethische vraagstukken met zich meebrengt.

Informatieprofessionals vervullen in toenemende mate een sleutelrol in de manier waarop techniek en informatie worden ingezet.

Security by design

“Informatieprofessionals moeten zich bewuster zijn van de impact van nieuwe toepassingen en technologie”, zegt Bronsgeest. “Met andere woorden: wéét wat je maakt, voor wie en wáár het voor gebruikt wordt.

Neem bijvoorbeeld een onderwerp als beveiliging. Als de KNVI zijn wij van mening dat bij elk ontwerp of toepassing moet zijn nagedacht over een soort basisbeveiliging. In het vakgebied noemen we dat security by design. Helaas horen we geregeld dat dit vaak nog niet het geval is.

Hier ligt een taak voor informatieprofessionals. Maar dat vraagt wel om een bepaald zelfbewustzijn en gevoel voor wat er in de maatschappij leeft. Juist dit soort competenties verdienen meer aandacht. Als er een app onder enorme tijdsdruk opgeleverd moet worden, bijvoorbeeld de corona-app, moet er een informatieprofessional opstaan die op het belang van de basisveiligheid, de maatschappelijke impact en de ethische aspecten wijst.”

Verbreding vakgebied informatieprofessionals

Er moet meer aandacht komen voor de brede ontwikkeling van informatieprofessionals. Daar ligt ook een schone taak voor werkgevers. Door nog meer in te zetten op opleiding, coaching en intervisie.

Er wordt vaak veel gepusht op productiviteit, maar is er ook tijd nodig voor leren en reflecteren; het scherp houden van de zaag. Bronsgeest: “Organiseer vakgroepen, waar informatieprofessionals hun kennis en ervaring kunnen delen. Of geef ze de kans om zich aan te sluiten bij een beroepsorganisatie. Als de KNVI hebben wij ook allerlei middelen in huis om de kennis van onze leden te verbreden.”

Over Wouter Bronsgeest

Wouter Bronsgeest is voorzitter van de KNVI, de beroepsorganisatie voor informatieprofessionals. Hij maakte deel uit van een team experts dat betrokken was bij de vernieuwing, van versie 2014 naar versie 2019, van de e-CF standaard. Verder is hij voorzitter van de NEN normcommissie ‘IT Professionaliteit en digitale vaardigheden’ en vanuit die functie onderdeel van CEN TC428, de commissie die het e-CF beheert. Ook is hij als expert betrokken bij de ontwikkeling van een ethisch raamwerk voor IT professionals.