Spotify is een van die bedrijven in New York. Personeel mag thuiswerken, of verhuizen naar een plek die wellicht betaalbaarder is, of beter aansluit op de wensen van de werknemer. Daardoor kon het muziekbedrijf 16 etages in het World Trade Center opzeggen. En Spotify is niet de enige. Overal in de wereld passen ondernemingen hun kantoren aan op het hybride werken.

Compleet nieuwe industrie

Work from anywhere heeft door corona een enorme impuls gekregen. Ondernemers en werknemers komen erachter dat werken op kantoor of vanuit huis niet de enige mogelijkheid is. Als het voorheen over digitale nomaden ging, dan betrof het veelal backpackende éénpitters, die op social media lieten zien hoe goed zij hun zaakjes voor elkaar hadden; voeten in het zand, laptop op schoot en een cocktail dichtbij.

Nu stimuleert het nomadische werkbestaan een compleet nieuwe industrie. De startup Remote helpt bedrijven met het aannemen van werknemers op afstand, en haalde al bijna 200 miljoen dollar investeringsgeld op. Het bedrijf opgericht door een Nederlander en een Portugees, is overigens niet alleen. Concurrenten als Deel, Papaya Global, Lattice, Factorial en Turing stimuleren ook de trend van werken op afstand en allemaal haalden ze tientallen miljoenen aan financiering op.

Aantrekkelijke werkgever

Met de komst van deze ondernemingen wordt een trend langzaam tot standaard. Ze fungeren als tussenpersoon voor bedrijven die iemand willen aannemen uit het buitenland. Daar komt immers veel bij kijken: Loonadministratie, belastingen en personeelsbeloningen moeten voldoen aan lokale regels. Om die regels voor ieder land en ieder individu uit te zoeken is duur en tijdrovend, dus laten ze dat graag over aan bedrijven als Remote. Zo krijgt een werknemer fatsoenlijke secundaire arbeidsvoorwaarden, waarmee een bedrijf als werkgever een stuk aantrekkelijker wordt. In tijden van personeelsschaarste is de werknemer immers in de lead; als de werkgever diens belangen niet goed behartigt, is de werknemer snel op zoek naar een andere baan.

Ook bedrijven zelf kiezen vaker voor een bestaan zonder specifiek hoofdkantoor. Pionier op dit gebied is softwarebedrijf Gitlab, dat de afgelopen vijf jaar groeide tot 1.300 werknemers. Een kantoor heeft Gitlab niet.

Madeira of IJsland?

Naast bedrijven roeren ook regio’s zich in de strijd om de werkende mens. De afgelopen jaren prezen Italië en Spanje al krimpregio’s aan, waar buitenlanders soms zelfs gratis woonruimte konden krijgen. Zo hoopten de overheden nieuw leven in deze regio’s te pompen.

Het Portugese Madeira pakt het groot aan. Het eiland trekt inmiddels al meer dan 10.000 werkenden uit heel Europa. Sinds het uitbreken van de coronapandemie proberen plekken als bijvoorbeeld Zadar (Kroatië), Boekarest (Roemenië), Kreta Catania (Italië), Malta en IJsland digitale nomaden te lokken met ruimhartige visa, belastingvoordelen tot 70 procent, kortingen op accommodaties, restaurants en werkplekken. Traditionele nomadenbestemmingen als Bali en Costa Rica waren door reisbeperkingen onbereikbaar, maar zien nu ook weer een groei in de digitale workforce. Mede dankzij telewerkers meldt verhuurplatform Airbnb sinds de coronapandemie een verdubbeling van het aantal langetermijncontracten.

Voor iedereen?

Het is niet bekend hoeveel Nederlanders sinds corona zijn gaan telewerken in het buitenland. Het CBS zegt dat 41 procent van de werkzame bevolking in 2020 thuis werkte en dat 66 procent van de bedrijven waar thuiswerken mogelijk is, verwacht dat hybride werken de toekomst heeft. Uit onderzoek van MBO Partners uit 2021 blijkt dat 10,5 miljoen Amerikanen zichzelf inmiddels omschrijven als digital nomad, een toename van 42 procent. Een jaar eerder was die stijging zelfs 112 procent.

De trend blijft dus bestaan, ook na corona. De wens om in het buitenland te werken sluit naadloos aan op de eisen die met name jongere werknemers stellen. Ook werkgevers die in staat zijn om mensen veel vrijheid te geven, kunnen profiteren. Dat ziet ook Sytse Sijbrandij, de Nederlandse CEO van Gitlab. “Je kunt zo beter talent aantrekken op meer plekken in de wereld. En die mensen kunnen vaak veel zelfstandiger werken”, zei hij tegen Business Insider. “Minder woon-werkverkeer levert meer vrije tijd op en scheelt ook nog eens CO2-uitstoot.”